จุดยืนและแนวทางของเวบเลิฟ
ผ่านมาแล้วประมาณ 1 เดือน
หลังจากที่ยักษ์ทำการเปิดเวบเลิฟ 2.0 อย่างเป็นทางการ
จำนวนสมาชิกที่สมัครเข้ามาใช้งานก็พุ่งทะลุหลักพันคนไปแล้วอย่างรวดเร็ว
และเสียงเรียกร้องพร้อมคำถามจำนวนมากก็ตามมาในแทบจะทันที..
เพื่อความเข้าใจที่ตรงกันของกลุ่มผู้ใช้เวบเลิฟทั้งหมด
ยักษ์จะมาสาธยายรายละเอียดบางอย่าง
ที่จะทำให้คุณเข้าใจภาพรวมของเวบนี้ได้ง่ายขึ้น
เวบเลิฟระบบใหม่ที่ทุกคนเห็นอยู่นี้ ไม่ใช่เวบเลิฟระบบเดิมที่พัฒนาต่อเติม
แต่เป็นการทำใหม่ขึ้นมาทั้งหมดตั้งแต่ศูนย์ โค้ดทุกบรรทัดโดยเฉพาะส่วนแกนหลัก
ของการทำงานที่สร้างขึ้น(ณ ปัจจุบันมีความยาวอยู่ที่หนึ่งแสนสองหมื่นตัวอักษร)
ล้วนถูกออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการใหม่ๆที่ยักษ์ประเมินแล้วว่า
จำเป็นสำหรับการใช้งานของผู้ใช้เวบเลิฟและเกิดประโยชน์สูงสุด
ภายในเวลาในการพัฒนาระบบรวมทั้งสิ้นประมาณ 8 เดือนเต็ม
(นับตั้งแต่กรกฎาคม 2010 จนถึงมีนาคม 2011)
คำถามแรกๆของการออกแบบระบบใหม่คือ
"ทำไมเราต้องมีระบบใหม่ด้วย?" และ
"ระบบเก่ามันไม่ดียังไง?"
เวบเลิฟระบบเก่าถูกออกแบบมาตั้งแต่ตอนหน้าร้อนปี 2004
ที่ตั้งอยู่บนฐานความคิดที่ว่า "ใช้ง่าย อย่าให้มันยาก" แค่นั้น
ซึ่งก็ทำให้ระบบออกมาหน้าตาเป็นอย่างที่พวกเราคุ้นเคยกัน
เมื่อเวลาเปลี่ยนไป แนวทางนั้นก็เลยต้องเติมคำต่อท้ายไปอีกหน่อยเป็น
"ใช้ง่าย แก้ไขยาก และทำอะไรเพิ่มไม่ได้เลย" (- -')
นอกจากนี้ปัญหาหลายๆอย่างยังเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่เรื่องการยืนยัน
ความเป็นเจ้าของนิยาย ปัญหาการแย่งชิงไอค่อน ปัญหาสแปมโจมตีระบบ และ
ปัญหาการกระจายข่าวสาร ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนสังคมบนเวบรุ่นใหม่ๆ
เวบเลิฟระบบเดิมไม่สามารถรองรับความสามารถเหล่านี้ได้อีกต่อไป
และนั่นก็ทำให้ยักษ์เริ่มวางแผนการพัฒนาความสามารถของเวบเลิฟใหม่นี้
ตั้งแต่ปี 2009
เนื่องด้วยภารกิจการงานทั้งของยักษ์และบอกอที่ยุ่งมากไม่แพ้กัน
(แต่ของบอกอจะหนักกว่าตรงที่มีน้องถั่วงอกโผล่ออกมาตัดเวลาส่วนตัวไปอีก)
ผลสุดท้าย ยักษ์ก็ได้ลาออกจากงานประจำที่ทำและหางานใหม่ที่จัดสรรเวลา
ส่วนตัวได้เหมาะสมกับชีวิตมากขึ้นเพื่อให้ความฝันในการสร้างเวบเลิฟระบบใหม่
มีความเป็นไปได้ในโลกของความจริง ที่ตั้งอยู่บนโลกที่ว่ายักษ์และบอกอก็ยังต้องทำงาน
เพื่อหาเงินเลี้ยงตัวเอง(และครอบครัว) ในขณะที่เวบเลิฟเป็นเพียงงานอดิเรก
ที่ไม่ก่อรายได้และสูบเวลาและพลังชีวิตมากพอสมควร
ยักษ์ลงมือทดสอบความเป็นไปได้ทางเทคนิค โดยไปรับทำระบบเวบที่ใช้ในการโฆษณาสินค้า
ที่หลายคนคงเห็นปรากฏเป็นโฆษณาอยู่บนหน้าเวบเลิฟเก่าอยู่เกือบครึ่งปีเต็ม
เพื่อยืนยันว่าแนวคิดแบบใหม่นั้นสามารถใช้งานได้จริง ตลอดจนเก็บข้อมูล
และความสามารถจากหลายๆระบบ ไม่ว่าจะเป็น facebook, twitter
และระบบเวบบอร์ดอื่นๆ เพื่อนำมาประเมินถึงสิ่งที่เหมาะสมจริงๆกับสังคมเวบเลิฟ
ลักษณะการใช้งานของสมาชิกเวบเลิฟในสายตายักษ์แบ่งออกเป็นสองกลุ่มหลักๆ
กลุ่มแรกคือบรรดาเหล่านักเขียน ที่เป็นเสมือนมันสมองที่มีทั้งฝีมือและความใจกว้าง
ที่คอยสร้างสรรค์ผลงานดีๆออกมาให้ผู้คนได้เสพกันโดยทั่วถึง และกลุ่มที่สองคือ
บรรดาคนธรรมดาที่มีใจรักในการอ่านนิยายในเวลาว่าง(หรือเวลาทำงาน?)
ดูเผินๆอาจมองก็เป็นสมาชิกเหมือนกัน
แต่พอยักษ์จะต้องทำระบบขึ้นมาจริงๆ กลับพบว่า
สมาชิกทั้งสองกลุ่มนี้มีลักษณะการใช้งานระบบต่างกันโดยสิ้นเชิง !
การสร้างระบบของเวบเลิฟเวอร์ชั่นสองไม่ง่ายอย่างที่คิด
นักเขียนเป็นกลุ่มที่คอยทำหน้าที่สร้างนิยายคุณภาพดีๆให้กับเวบ
โดยถ้านับตั้งแต่การหาข้อมูล เขียน แก้ไข ปรับปรุง จนกระทั่งเสร็จออกมา
อยู่ในรูปแบบของนิยายแต่ละตอนนั้น ต้องใช้ทั้งความคิดและพลังงานต่อเนื่อง
เป็นระยะเวลานานพอสมควร(เพื่อให้ได้ผลงานคุณภาพดี)
ในขณะที่คนอ่าน(ส่วนใหญ่)นั้นใช้เวลาแค่ไม่กี่วินาทีในการตัดสินใจเลือกอ่านนิยาย
โดยการคลิกไม่กี่ครั้งและอ่านไม่กี่นาที (แถมยังคงเรียกร้องให้นักเขียนเร่งผลิต
นิยายที่มีคุณภาพไม่แพ้เดิมในเวลาที่สั้นลงตลอดเวลา)
ความเร็วในการบริโภคสื่อนั้นสูงกว่าการเร็วในการผลิตสารอยู่หลายเท่าตัว
มันจะดีกว่ามั๊ย?
ถ้ายักษ์สามารถสร้างเครื่องมือที่จะช่วยให้นักเขียนสามารถทำงานได้คล่องตัวมากขึ้น
เขียนนิยายได้เร็วขึ้น แก้ไขหรือทำอะไรๆเกี่ยวกับนิยายได้สะดวก
และนั่นน่าจะช่วยให้นักเขียนสามารถผลิตนิยายดีๆมีคุณภาพให้คนอ่านได้อย่างสบายใจ
และนี่คือสาเหตุหลักที่ว่า ทำไมยักษ์จึงต้องออกแบบระบบใหม่
โดยใส่ใจขั้นตอนการทำงานกลุ่มนักเขียนเป็นหลัก
ฟีเจอร์ใหม่ของระบบที่เกี่ยวข้องกับการเขียนนิยาย เพิ่มตอน การใส่ tag
(คำสั้นๆที่บ่งบอกถึงสิ่งที่นิยายเรื่องนั้นๆเกี่ยวข้องด้วย) ตลอดไปจนความสามารถ
ในการแก้ไขเนื้อหาหรือลบนิยายออกจากระบบได้ด้วยตัวเอง ถูกออกแบบขึ้นมา
เพิ่มความคล่องตัวให้นักเขียนให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานและคำขอร้องแกมบังคับแบบประสานเสียงจากนักเขียนว่า "ห้ามใช้ยาก"
(T_T)
และเพื่อความมั่นใจว่าระบบสามารถใช้งานได้จริง
ยักษ์และนักเขียน/คนอ่านจำนวนหนึ่งได้ร่วมกันทำการทดสอบระบบกันอย่างจริงจัง
ตั้งแต่เที่ยงคืน(วันปีใหม่ 1 มกราคม 2011) เพื่อหาข้อผิดพลาดและปรับแก้ระบบ
(ขอขอบคุณนักเขียน/นักอ่านผู้มาช่วยทดสอบระบบใหญ่ทั้งสามรอบไว้ ณ ที่นี้อีกครั้ง)
และหลังจากที่เปิดให้ทดสอบใช้ระบบ
สิ่งหนึ่งที่นักเขียนส่วนใหญ่สอบถามเข้ามาก็คือ
จะสามารถย้ายนิยายจากระบบเก่ามายังระบบใหม่ได้หรือไม่ ? อย่างไร ??
และให้ยักษ์ย้ายให้แบบอัตโนมัติเลยได้ไหม ???
(T_T)
คำตอบถือ ย้ายได้ครับ แต่ย้ายได้ด้วยตัวนักเขียนเองเท่านั้นครับ !
และไม่สามารถทำระบบย้ายอัตโนมัติให้ได้ครับ
สาเหตุเพราะระบบเก่าไม่มีอะไรที่สามารถยืนยันความเป็นเจ้าของตัวนิยายได้จริงๆ
เพราะเราไม่มีระบบ account ที่สามารถผูกตัวนิยายกับผู้แต่งไว้ได้ตั้งแต่ต้น
(ซึ่งเป็นปัญหาหลักกับเวบเลิฟมาโดยตลอด) ทำให้ไม่สามารถถ่ายโอนจาก
ระบบเก่ามาได้(ยังไม่นับปัญหาเรื่องการเข้ารหัสภาษาไทยนิยายที่เปลี่ยนไป และขนาดที่เพิ่มขึ้น)
แถมถ้าให้ยักษ์ย้ายนิยายให้ จะเกิดอะไรเกิดขึ้นถ้ายักษ์ย้ายนิยายไปให้ผิดคน ?
ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยทั้งบอกอและยักษ์จึงมีความเห็นร่วมกันว่าจะเปิดเวบเลิฟระบบเก่า
ขนานไปกับระบบใหม่ เพื่อให้นักเขียนมีเวลาในการจัดการย้ายนิยายของตัวเองมาลงในระบบใหม่
โดยตั้งใจจะทำระบบขนานอยู่ประมาณ 3 เดือน (เมษายน - กรกฎาคม 2011)
แล้วเวบเลิฟระบบเก่าจะก็ถูกถอดออกจากเวบ เพื่อนำทรัพยากรมาทุ่มให้กับระบบใหม่อย่างเต็มตัว
สำหรับคนที่สงสัยว่าทำไมต้องมีการเปลี่ยนการเข้ารหัสภาษาไทยด้วย?
คำตอบคือ รหัสภาษาไทยของเวบเลิฟระบบเดิมที่ใช้อยู่เป็นมาตรฐานเก่าเมื่อ 7 ปีก่อน
ซึ่งปัจจุบันไม่มีใครใช้กันแล้วครับ (T_T) มีเวบรุ่นป้าๆอย่างเวบเราเท่านั้นที่ยังใช้อยู่
เพราะไม่มีการแก้ไขระบบเลย(แต่ก็ยังอยู่มาได้ตั้ง 7 ปี)
ข้อดีของการปรับการเข้ารหัสภาษาไทยแบบใหม่ก็คือ จะช่วยให้ผู้ใช้
สามารถอ่านนิยายได้จากอุปกรณ์รุ่นใหม่มากขึ้น (รวมทั้งมือถือและอุปกรณ์อื่นๆ)
และถ้าผลการดำเนินงานของเวบเลิฟ 2 เป็นไปได้ด้วยดี ยักษ์จะทำการ
พัฒนาระบบเพิ่มเติมที่ช่วยให้สามารถอ่านนิยายได้จากหลายอุปกรณ์มากขึ้นไปอีก
(ปัจจุบันเรายังยึดอยู่กับหน้าจอคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะและโน้ตบุคเป็นหลักเท่านั้น)
สำหรับอุปกรณ์โมบาย ตอนนี้ยังมีประเด็นเรื่องความกว้างของการแสดงผลนิยาย
และความยาวของเนื้อหานิยายที่ยาวเกินไป (ทำให้โหลดช้าและอ่านลำบาก)
ดังนั้น สมาชิกสามารถเสนอคิดเห็นหรือไอเดีย/ปัญหาเข้ามาได้เต็มที่ครับ
แล้วยักษ์จะทำการรวบข้อมูลและเสียงตอบรับของผู้ใช้
เพื่อนำมาใช้ตัดสินใจในการพัฒนาระบบในเฟสถัดไป..
สำหรับในแง่ของนักอ่านกันบ้าง ยักษ์เองได้ลองทำตัวเป็นผู้อ่านในระบบเก่าดูบ้าง
(อาจมีนักเขียนบางท่านเห็นยักษ์ไปโผล่คอมเมนต์ซักสองสามตอน)
ขอบอกครับว่าตั้งแต่ยักษ์ทำเวบเลิฟมา
ในห้าปีแรกนั้นยักษ์ไม่เคยอ่านนิยายบนเวบตัวเองเลย :P
(ถ้าตูมัวนั่งอ่าน เวบใหม่ก็ไม่เกิดหรอกชิมิ)
ยักษ์พบว่าระบบเดิมไม่เอื้อให้คนอ่านสามารถติดตามนักเขียนที่ตัวเองชอบได้
นอกจากนั่งค้นหา และรอคอย(ว่าเมื่อไหร่นักเขียนจะมาอัพ) และคิดว่ามันคือ
จุดอ่อนที่สุดของระบบเก่าสำหรับคนอ่านขาประจำ
และวิธีแก้ปัญหาที่ตรงประเด็นก็คือการพัฒนาต่อยอดจากแนวคิด follow ของทวิตเตอร์
มาเป็นระบบติดตามนักเขียนบนเวบเลิฟ ซึ่งมีหลายคนอาจสงสัยว่าทำไม
ไม่ออกแบบให้ติดตามนิยายแทนจะติดตามนักเขียน สาเหตุคือตัวนิยายนั้น
จะมีการเปลี่ยนแปลงอยู่แค่ช่วงระยะเวลาหนึ่ง(ช่วงที่นักเขียนยังแต่งไม่เสร็จ)
พอแต่งเสร็จแล้วนิยายนั้นก็จะนิ่ง(ไม่มีการอัพเดตใดๆ) ถ้าใช้ระบบไปนานๆ
รายการนิยายที่ตามอ่านก็จะยาวมากขึ้นๆจนไม่สะดวกในการใช้งาน
แต่ถ้าเปลี่ยนเป็นติดตามที่ตัวนักเขียนที่ชอบ เวลานักเขียนปล่อยนิยายเรื่องใหม่
คนอ่านก็จะสามารถรู้ได้ทันที ซึ่งยักษ์มองว่าจะเป็นประโยชน์มากกว่า
เรื่องการแสดงผลตัวอักษรในหน้าอ่านนิยาย ตอนนี้กำลังอยู่ในช่วงทดสอบ
และฟังผลตอบรับจากผู้ใช้อยู่เช่นกันครับ เพราะหลายคนบอกว่าเล็กไป
บางคนบอกว่าใหญ่ไป บางคนบอกว่าไม่เหมือนกับหน้าเขียนนิยาย รู้สึกไม่ได้อารมณ์ ฯลฯ
ขอยักษ์เก็บข้อมูลรวมอีกซักพัก แล้วจะประกาศว่าจะตัดสินใจแบบไหนนะครับ
อีกหนึ่งข้อเรียกร้องที่ได้ยินมาค่อนข้างบ่อย คือ อยากให้มีการส่งเมล์เพื่อแจ้ง
ความเคลื่อนไหวของนิยาย/กระทู้ หรืออะไรก็ตามที่เกี่ยวข้องกับเรา
ซึ่งน่าจะเป็นแนวคิดที่ได้มาจากระบบแจ้งความเคลื่อนไหวของผู้ใช้ facebook
สำหรับเรื่องนี้ ยักษ์ตัดสินไปแล้วครับ ว่าเราจะยังไม่มีการพัฒนาระบบแจ้งเตือนโดยใช้อีเมล์
ทำไมน่ะเหรอ ?
ยักษ์วิเคราะห์ว่าระบบนี้อาจส่งผลโดยตรงประสิทธิภาพกับนักเขียนในเวบของเราได้ครับ
ลองนึกภาพดูว่า ถ้าคุณเป็นนักเขียน คุณจะต้องใช้สมาธิและและเวลา
ในการเขียนนิยายดีๆออกมาให้ได้ซักเรื่อง/ตอนเท่าไหร่กัน?
บางคนตอบว่าเป็นอาทิตย์ แต่หลายคนอาจตอบว่าเป็นเดือน/หลายเดือน
(ในขณะที่บอกออาจเล่นเป็นปี :P)
การที่ระบบส่งอีเมล์ไปแจ้งความเคลื่อนไหว(เล็กๆน้อยๆ)นั้น คุณคิดว่าคนรับ
จะต้องใช้เวลาอย่างน้อยกี่วินาทีในการอ่าน/เข้าใจ/ลบหรือปิดอีเมล์นั้น
เวลายักษ์ทดลองมาคือ 11 วินาทีขั้นต่ำ(สำหรับเน็ตเร็วๆ) สำหรับการเปลี่ยน
ความสนใจ(และสมาธิ)จากสิ่งที่ทำมารับรู้ข่าวสารบนอีเมล์เหล่านั้น
ถ้าคุณเป็นคนอ่านธรรมดา นั่นไม่ใช่ปัญหา
แต่ถ้าคุณเป็นนักเขียนที่มีคนติดตามอยู่มาก จำนวนอีเมล์จำนวนมากจะไหลเข้ามา
ขัดจังหวะการทำงาน/เขียนนิยายดีๆอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นที่รู้กันว่าอารมณ์นักเขียน
ที่อยู่ในสภาวะที่ทางเทคนิคเรียกกันว่า "FLOW" (หมายถึงสภาวะที่สามารถ
แต่งนิยายได้ลื่นไหลราวกับตาน้ำพุ)นั้นหาได้ยากมากกกกกกก
และถ้ามีอะไรไปขัดล่ะก็ รอบิ้วกันอีกทีเป็นวันๆ (บางคนบิ้วเป็นเดือน!)
ระบบแจ้งเตือนของ facebook นั้นเหมาะกับคนที่มีเวลาว่างเยอะครับ
แต่ถ้าจะยักษ์เปิดระบบนี้กับสมาชิกทุกคนเพื่อเลียนแบบ fb ยักษ์คิดว่ายังไม่เหมาะครับ
ยักษ์คิดว่าพวกเราควรจะกวนนักเขียนน้อยๆ เขาจะได้มีเวลาและสมาธิในการหาข้อมูลดีๆ
เพื่อมาสร้างนิยายดีๆให้พวกเราอ่านมากกว่าครับ
และนี่คือวิถีและแนวทางของเวบเลิฟใหม่ยักษ์วางไว้ให้ครับ
อะไรที่ผิดแผกหรือต่างออกไปจากนี้ จะถูกนำมาพิจารณาแบบองค์รวม
บนพื้นฐานของความเหมาะสมกับลักษณะการใช้งานของพวกเราเป็นหลักครับ
ดังนั้นหากมีอะไรไม่ตรงกับที่คิดบ้าง ยักษ์จะมาชี้แจงรายละเอียดการตัดสินใจ
ของแต่ละปัญหาให้อย่างละเอียดเพื่อความเข้าใจที่ตรงกันให้ครับ
(^^)
หลังจากที่ยักษ์ทำการเปิดเวบเลิฟ 2.0 อย่างเป็นทางการ
จำนวนสมาชิกที่สมัครเข้ามาใช้งานก็พุ่งทะลุหลักพันคนไปแล้วอย่างรวดเร็ว
และเสียงเรียกร้องพร้อมคำถามจำนวนมากก็ตามมาในแทบจะทันที..
เพื่อความเข้าใจที่ตรงกันของกลุ่มผู้ใช้เวบเลิฟทั้งหมด
ยักษ์จะมาสาธยายรายละเอียดบางอย่าง
ที่จะทำให้คุณเข้าใจภาพรวมของเวบนี้ได้ง่ายขึ้น
เวบเลิฟระบบใหม่ที่ทุกคนเห็นอยู่นี้ ไม่ใช่เวบเลิฟระบบเดิมที่พัฒนาต่อเติม
แต่เป็นการทำใหม่ขึ้นมาทั้งหมดตั้งแต่ศูนย์ โค้ดทุกบรรทัดโดยเฉพาะส่วนแกนหลัก
ของการทำงานที่สร้างขึ้น(ณ ปัจจุบันมีความยาวอยู่ที่หนึ่งแสนสองหมื่นตัวอักษร)
ล้วนถูกออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการใหม่ๆที่ยักษ์ประเมินแล้วว่า
จำเป็นสำหรับการใช้งานของผู้ใช้เวบเลิฟและเกิดประโยชน์สูงสุด
ภายในเวลาในการพัฒนาระบบรวมทั้งสิ้นประมาณ 8 เดือนเต็ม
(นับตั้งแต่กรกฎาคม 2010 จนถึงมีนาคม 2011)
คำถามแรกๆของการออกแบบระบบใหม่คือ
"ทำไมเราต้องมีระบบใหม่ด้วย?" และ
"ระบบเก่ามันไม่ดียังไง?"
เวบเลิฟระบบเก่าถูกออกแบบมาตั้งแต่ตอนหน้าร้อนปี 2004
ที่ตั้งอยู่บนฐานความคิดที่ว่า "ใช้ง่าย อย่าให้มันยาก" แค่นั้น
ซึ่งก็ทำให้ระบบออกมาหน้าตาเป็นอย่างที่พวกเราคุ้นเคยกัน
เมื่อเวลาเปลี่ยนไป แนวทางนั้นก็เลยต้องเติมคำต่อท้ายไปอีกหน่อยเป็น
"ใช้ง่าย แก้ไขยาก และทำอะไรเพิ่มไม่ได้เลย" (- -')
นอกจากนี้ปัญหาหลายๆอย่างยังเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่เรื่องการยืนยัน
ความเป็นเจ้าของนิยาย ปัญหาการแย่งชิงไอค่อน ปัญหาสแปมโจมตีระบบ และ
ปัญหาการกระจายข่าวสาร ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนสังคมบนเวบรุ่นใหม่ๆ
เวบเลิฟระบบเดิมไม่สามารถรองรับความสามารถเหล่านี้ได้อีกต่อไป
และนั่นก็ทำให้ยักษ์เริ่มวางแผนการพัฒนาความสามารถของเวบเลิฟใหม่นี้
ตั้งแต่ปี 2009
เนื่องด้วยภารกิจการงานทั้งของยักษ์และบอกอที่ยุ่งมากไม่แพ้กัน
(แต่ของบอกอจะหนักกว่าตรงที่มีน้องถั่วงอกโผล่ออกมาตัดเวลาส่วนตัวไปอีก)
ผลสุดท้าย ยักษ์ก็ได้ลาออกจากงานประจำที่ทำและหางานใหม่ที่จัดสรรเวลา
ส่วนตัวได้เหมาะสมกับชีวิตมากขึ้นเพื่อให้ความฝันในการสร้างเวบเลิฟระบบใหม่
มีความเป็นไปได้ในโลกของความจริง ที่ตั้งอยู่บนโลกที่ว่ายักษ์และบอกอก็ยังต้องทำงาน
เพื่อหาเงินเลี้ยงตัวเอง(และครอบครัว) ในขณะที่เวบเลิฟเป็นเพียงงานอดิเรก
ที่ไม่ก่อรายได้และสูบเวลาและพลังชีวิตมากพอสมควร
ยักษ์ลงมือทดสอบความเป็นไปได้ทางเทคนิค โดยไปรับทำระบบเวบที่ใช้ในการโฆษณาสินค้า
ที่หลายคนคงเห็นปรากฏเป็นโฆษณาอยู่บนหน้าเวบเลิฟเก่าอยู่เกือบครึ่งปีเต็ม
เพื่อยืนยันว่าแนวคิดแบบใหม่นั้นสามารถใช้งานได้จริง ตลอดจนเก็บข้อมูล
และความสามารถจากหลายๆระบบ ไม่ว่าจะเป็น facebook, twitter
และระบบเวบบอร์ดอื่นๆ เพื่อนำมาประเมินถึงสิ่งที่เหมาะสมจริงๆกับสังคมเวบเลิฟ
ลักษณะการใช้งานของสมาชิกเวบเลิฟในสายตายักษ์แบ่งออกเป็นสองกลุ่มหลักๆ
กลุ่มแรกคือบรรดาเหล่านักเขียน ที่เป็นเสมือนมันสมองที่มีทั้งฝีมือและความใจกว้าง
ที่คอยสร้างสรรค์ผลงานดีๆออกมาให้ผู้คนได้เสพกันโดยทั่วถึง และกลุ่มที่สองคือ
บรรดาคนธรรมดาที่มีใจรักในการอ่านนิยายในเวลาว่าง(หรือเวลาทำงาน?)
ดูเผินๆอาจมองก็เป็นสมาชิกเหมือนกัน
แต่พอยักษ์จะต้องทำระบบขึ้นมาจริงๆ กลับพบว่า
สมาชิกทั้งสองกลุ่มนี้มีลักษณะการใช้งานระบบต่างกันโดยสิ้นเชิง !
การสร้างระบบของเวบเลิฟเวอร์ชั่นสองไม่ง่ายอย่างที่คิด
นักเขียนเป็นกลุ่มที่คอยทำหน้าที่สร้างนิยายคุณภาพดีๆให้กับเวบ
โดยถ้านับตั้งแต่การหาข้อมูล เขียน แก้ไข ปรับปรุง จนกระทั่งเสร็จออกมา
อยู่ในรูปแบบของนิยายแต่ละตอนนั้น ต้องใช้ทั้งความคิดและพลังงานต่อเนื่อง
เป็นระยะเวลานานพอสมควร(เพื่อให้ได้ผลงานคุณภาพดี)
ในขณะที่คนอ่าน(ส่วนใหญ่)นั้นใช้เวลาแค่ไม่กี่วินาทีในการตัดสินใจเลือกอ่านนิยาย
โดยการคลิกไม่กี่ครั้งและอ่านไม่กี่นาที (แถมยังคงเรียกร้องให้นักเขียนเร่งผลิต
นิยายที่มีคุณภาพไม่แพ้เดิมในเวลาที่สั้นลงตลอดเวลา)
ความเร็วในการบริโภคสื่อนั้นสูงกว่าการเร็วในการผลิตสารอยู่หลายเท่าตัว
มันจะดีกว่ามั๊ย?
ถ้ายักษ์สามารถสร้างเครื่องมือที่จะช่วยให้นักเขียนสามารถทำงานได้คล่องตัวมากขึ้น
เขียนนิยายได้เร็วขึ้น แก้ไขหรือทำอะไรๆเกี่ยวกับนิยายได้สะดวก
และนั่นน่าจะช่วยให้นักเขียนสามารถผลิตนิยายดีๆมีคุณภาพให้คนอ่านได้อย่างสบายใจ
และนี่คือสาเหตุหลักที่ว่า ทำไมยักษ์จึงต้องออกแบบระบบใหม่
โดยใส่ใจขั้นตอนการทำงานกลุ่มนักเขียนเป็นหลัก
ฟีเจอร์ใหม่ของระบบที่เกี่ยวข้องกับการเขียนนิยาย เพิ่มตอน การใส่ tag
(คำสั้นๆที่บ่งบอกถึงสิ่งที่นิยายเรื่องนั้นๆเกี่ยวข้องด้วย) ตลอดไปจนความสามารถ
ในการแก้ไขเนื้อหาหรือลบนิยายออกจากระบบได้ด้วยตัวเอง ถูกออกแบบขึ้นมา
เพิ่มความคล่องตัวให้นักเขียนให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานและคำขอร้องแกมบังคับแบบประสานเสียงจากนักเขียนว่า "ห้ามใช้ยาก"
(T_T)
และเพื่อความมั่นใจว่าระบบสามารถใช้งานได้จริง
ยักษ์และนักเขียน/คนอ่านจำนวนหนึ่งได้ร่วมกันทำการทดสอบระบบกันอย่างจริงจัง
ตั้งแต่เที่ยงคืน(วันปีใหม่ 1 มกราคม 2011) เพื่อหาข้อผิดพลาดและปรับแก้ระบบ
(ขอขอบคุณนักเขียน/นักอ่านผู้มาช่วยทดสอบระบบใหญ่ทั้งสามรอบไว้ ณ ที่นี้อีกครั้ง)
และหลังจากที่เปิดให้ทดสอบใช้ระบบ
สิ่งหนึ่งที่นักเขียนส่วนใหญ่สอบถามเข้ามาก็คือ
จะสามารถย้ายนิยายจากระบบเก่ามายังระบบใหม่ได้หรือไม่ ? อย่างไร ??
และให้ยักษ์ย้ายให้แบบอัตโนมัติเลยได้ไหม ???
(T_T)
คำตอบถือ ย้ายได้ครับ แต่ย้ายได้ด้วยตัวนักเขียนเองเท่านั้นครับ !
และไม่สามารถทำระบบย้ายอัตโนมัติให้ได้ครับ
สาเหตุเพราะระบบเก่าไม่มีอะไรที่สามารถยืนยันความเป็นเจ้าของตัวนิยายได้จริงๆ
เพราะเราไม่มีระบบ account ที่สามารถผูกตัวนิยายกับผู้แต่งไว้ได้ตั้งแต่ต้น
(ซึ่งเป็นปัญหาหลักกับเวบเลิฟมาโดยตลอด) ทำให้ไม่สามารถถ่ายโอนจาก
ระบบเก่ามาได้(ยังไม่นับปัญหาเรื่องการเข้ารหัสภาษาไทยนิยายที่เปลี่ยนไป และขนาดที่เพิ่มขึ้น)
แถมถ้าให้ยักษ์ย้ายนิยายให้ จะเกิดอะไรเกิดขึ้นถ้ายักษ์ย้ายนิยายไปให้ผิดคน ?
ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยทั้งบอกอและยักษ์จึงมีความเห็นร่วมกันว่าจะเปิดเวบเลิฟระบบเก่า
ขนานไปกับระบบใหม่ เพื่อให้นักเขียนมีเวลาในการจัดการย้ายนิยายของตัวเองมาลงในระบบใหม่
โดยตั้งใจจะทำระบบขนานอยู่ประมาณ 3 เดือน (เมษายน - กรกฎาคม 2011)
แล้วเวบเลิฟระบบเก่าจะก็ถูกถอดออกจากเวบ เพื่อนำทรัพยากรมาทุ่มให้กับระบบใหม่อย่างเต็มตัว
สำหรับคนที่สงสัยว่าทำไมต้องมีการเปลี่ยนการเข้ารหัสภาษาไทยด้วย?
คำตอบคือ รหัสภาษาไทยของเวบเลิฟระบบเดิมที่ใช้อยู่เป็นมาตรฐานเก่าเมื่อ 7 ปีก่อน
ซึ่งปัจจุบันไม่มีใครใช้กันแล้วครับ (T_T) มีเวบรุ่นป้าๆอย่างเวบเราเท่านั้นที่ยังใช้อยู่
เพราะไม่มีการแก้ไขระบบเลย(แต่ก็ยังอยู่มาได้ตั้ง 7 ปี)
ข้อดีของการปรับการเข้ารหัสภาษาไทยแบบใหม่ก็คือ จะช่วยให้ผู้ใช้
สามารถอ่านนิยายได้จากอุปกรณ์รุ่นใหม่มากขึ้น (รวมทั้งมือถือและอุปกรณ์อื่นๆ)
และถ้าผลการดำเนินงานของเวบเลิฟ 2 เป็นไปได้ด้วยดี ยักษ์จะทำการ
พัฒนาระบบเพิ่มเติมที่ช่วยให้สามารถอ่านนิยายได้จากหลายอุปกรณ์มากขึ้นไปอีก
(ปัจจุบันเรายังยึดอยู่กับหน้าจอคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะและโน้ตบุคเป็นหลักเท่านั้น)
สำหรับอุปกรณ์โมบาย ตอนนี้ยังมีประเด็นเรื่องความกว้างของการแสดงผลนิยาย
และความยาวของเนื้อหานิยายที่ยาวเกินไป (ทำให้โหลดช้าและอ่านลำบาก)
ดังนั้น สมาชิกสามารถเสนอคิดเห็นหรือไอเดีย/ปัญหาเข้ามาได้เต็มที่ครับ
แล้วยักษ์จะทำการรวบข้อมูลและเสียงตอบรับของผู้ใช้
เพื่อนำมาใช้ตัดสินใจในการพัฒนาระบบในเฟสถัดไป..
สำหรับในแง่ของนักอ่านกันบ้าง ยักษ์เองได้ลองทำตัวเป็นผู้อ่านในระบบเก่าดูบ้าง
(อาจมีนักเขียนบางท่านเห็นยักษ์ไปโผล่คอมเมนต์ซักสองสามตอน)
ขอบอกครับว่าตั้งแต่ยักษ์ทำเวบเลิฟมา
ในห้าปีแรกนั้นยักษ์ไม่เคยอ่านนิยายบนเวบตัวเองเลย :P
(ถ้าตูมัวนั่งอ่าน เวบใหม่ก็ไม่เกิดหรอกชิมิ)
ยักษ์พบว่าระบบเดิมไม่เอื้อให้คนอ่านสามารถติดตามนักเขียนที่ตัวเองชอบได้
นอกจากนั่งค้นหา และรอคอย(ว่าเมื่อไหร่นักเขียนจะมาอัพ) และคิดว่ามันคือ
จุดอ่อนที่สุดของระบบเก่าสำหรับคนอ่านขาประจำ
และวิธีแก้ปัญหาที่ตรงประเด็นก็คือการพัฒนาต่อยอดจากแนวคิด follow ของทวิตเตอร์
มาเป็นระบบติดตามนักเขียนบนเวบเลิฟ ซึ่งมีหลายคนอาจสงสัยว่าทำไม
ไม่ออกแบบให้ติดตามนิยายแทนจะติดตามนักเขียน สาเหตุคือตัวนิยายนั้น
จะมีการเปลี่ยนแปลงอยู่แค่ช่วงระยะเวลาหนึ่ง(ช่วงที่นักเขียนยังแต่งไม่เสร็จ)
พอแต่งเสร็จแล้วนิยายนั้นก็จะนิ่ง(ไม่มีการอัพเดตใดๆ) ถ้าใช้ระบบไปนานๆ
รายการนิยายที่ตามอ่านก็จะยาวมากขึ้นๆจนไม่สะดวกในการใช้งาน
แต่ถ้าเปลี่ยนเป็นติดตามที่ตัวนักเขียนที่ชอบ เวลานักเขียนปล่อยนิยายเรื่องใหม่
คนอ่านก็จะสามารถรู้ได้ทันที ซึ่งยักษ์มองว่าจะเป็นประโยชน์มากกว่า
เรื่องการแสดงผลตัวอักษรในหน้าอ่านนิยาย ตอนนี้กำลังอยู่ในช่วงทดสอบ
และฟังผลตอบรับจากผู้ใช้อยู่เช่นกันครับ เพราะหลายคนบอกว่าเล็กไป
บางคนบอกว่าใหญ่ไป บางคนบอกว่าไม่เหมือนกับหน้าเขียนนิยาย รู้สึกไม่ได้อารมณ์ ฯลฯ
ขอยักษ์เก็บข้อมูลรวมอีกซักพัก แล้วจะประกาศว่าจะตัดสินใจแบบไหนนะครับ
อีกหนึ่งข้อเรียกร้องที่ได้ยินมาค่อนข้างบ่อย คือ อยากให้มีการส่งเมล์เพื่อแจ้ง
ความเคลื่อนไหวของนิยาย/กระทู้ หรืออะไรก็ตามที่เกี่ยวข้องกับเรา
ซึ่งน่าจะเป็นแนวคิดที่ได้มาจากระบบแจ้งความเคลื่อนไหวของผู้ใช้ facebook
สำหรับเรื่องนี้ ยักษ์ตัดสินไปแล้วครับ ว่าเราจะยังไม่มีการพัฒนาระบบแจ้งเตือนโดยใช้อีเมล์
ทำไมน่ะเหรอ ?
ยักษ์วิเคราะห์ว่าระบบนี้อาจส่งผลโดยตรงประสิทธิภาพกับนักเขียนในเวบของเราได้ครับ
ลองนึกภาพดูว่า ถ้าคุณเป็นนักเขียน คุณจะต้องใช้สมาธิและและเวลา
ในการเขียนนิยายดีๆออกมาให้ได้ซักเรื่อง/ตอนเท่าไหร่กัน?
บางคนตอบว่าเป็นอาทิตย์ แต่หลายคนอาจตอบว่าเป็นเดือน/หลายเดือน
(ในขณะที่บอกออาจเล่นเป็นปี :P)
การที่ระบบส่งอีเมล์ไปแจ้งความเคลื่อนไหว(เล็กๆน้อยๆ)นั้น คุณคิดว่าคนรับ
จะต้องใช้เวลาอย่างน้อยกี่วินาทีในการอ่าน/เข้าใจ/ลบหรือปิดอีเมล์นั้น
เวลายักษ์ทดลองมาคือ 11 วินาทีขั้นต่ำ(สำหรับเน็ตเร็วๆ) สำหรับการเปลี่ยน
ความสนใจ(และสมาธิ)จากสิ่งที่ทำมารับรู้ข่าวสารบนอีเมล์เหล่านั้น
ถ้าคุณเป็นคนอ่านธรรมดา นั่นไม่ใช่ปัญหา
แต่ถ้าคุณเป็นนักเขียนที่มีคนติดตามอยู่มาก จำนวนอีเมล์จำนวนมากจะไหลเข้ามา
ขัดจังหวะการทำงาน/เขียนนิยายดีๆอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นที่รู้กันว่าอารมณ์นักเขียน
ที่อยู่ในสภาวะที่ทางเทคนิคเรียกกันว่า "FLOW" (หมายถึงสภาวะที่สามารถ
แต่งนิยายได้ลื่นไหลราวกับตาน้ำพุ)นั้นหาได้ยากมากกกกกกก
และถ้ามีอะไรไปขัดล่ะก็ รอบิ้วกันอีกทีเป็นวันๆ (บางคนบิ้วเป็นเดือน!)
ระบบแจ้งเตือนของ facebook นั้นเหมาะกับคนที่มีเวลาว่างเยอะครับ
แต่ถ้าจะยักษ์เปิดระบบนี้กับสมาชิกทุกคนเพื่อเลียนแบบ fb ยักษ์คิดว่ายังไม่เหมาะครับ
ยักษ์คิดว่าพวกเราควรจะกวนนักเขียนน้อยๆ เขาจะได้มีเวลาและสมาธิในการหาข้อมูลดีๆ
เพื่อมาสร้างนิยายดีๆให้พวกเราอ่านมากกว่าครับ
และนี่คือวิถีและแนวทางของเวบเลิฟใหม่ยักษ์วางไว้ให้ครับ
อะไรที่ผิดแผกหรือต่างออกไปจากนี้ จะถูกนำมาพิจารณาแบบองค์รวม
บนพื้นฐานของความเหมาะสมกับลักษณะการใช้งานของพวกเราเป็นหลักครับ
ดังนั้นหากมีอะไรไม่ตรงกับที่คิดบ้าง ยักษ์จะมาชี้แจงรายละเอียดการตัดสินใจ
ของแต่ละปัญหาให้อย่างละเอียดเพื่อความเข้าใจที่ตรงกันให้ครับ
(^^)
Windy 2011-04-03 14:47:00